Trigliseritler nelerdir?

Trigliseritler, yediğimiz gıdalardan kanda taşınan yağlardır. Tereyağı, margarin ve sıvı  yağlar dahil yediğimiz yağların çoğu trigliserit formundadır. Vücuttaki fazla kalori, alkol veya şeker trigliseritlere dönüşür ve vücuttaki yağ hücrelerinde depolanır.

Trigliseritlerin kolesterolden farkı nedir?

Trigliseritler ve kolesterol, lipit olarak bilinen yağ içeren maddelerdir. Ancak aynı şey değillerdir. Kolesterol, hücre duvarlarının ve sinirlerin önemli bir parçası olarak karaciğer tarafından yapılan bir maddedir. Kolesterol ayrıca sindirim ve hormon üretimi gibi vücut fonksiyonlarında da önemli bir rol oynar. Vücut tarafından üretilmsine ek olarak, kolesterol yediğimiz hayvansal gıdalardan gelir.

Saf kolesterol kanla karışamaz veya çözünemez. Bu nedenle karaciğer, lipoproteinler adı verilen protein taşıyıcılarda kolesterolü trigliseritlerle birlikte paketler. Lipoproteinler bu yağ karışımını vücuttaki bölgelere taşır. Yüksek trigliserit seviyesi kalp hastalığı riskini artırır.

Trigliserit seviyeleri ne zaman ölçülür?

20 yaşın üzerindeki herkesin kolesterolü en az 5 yılda bir kontrol edilmelidir. Lipid Profili isimli panelle;  trigliserit seviyenizi, toplam kolesterol seviyenizi, HDL kolesterol (yüksek yoğunluklu lipoprotein veya "iyi" kolesterol) ve LDL (düşük yoğunluklu lipoprotein veya "kötü" kolesterol) seviyelerinizi görebilirsiniz.

Yemekten sonra kan trigliserit seviyeleri normalde yüksektir. Bu nedenle, trigliserit seviyenizi test etmeden önce, yemekten veya alkol aldıktan sonra 12 saat beklemelisiniz.  Ancak son zamanlarda bazı yayınlar tokluk seviyesinin de önemli olduğunu belirtmektedir. Alkol, diyet, adet döngüsü, günün saati ve son egzersiz saati  dahil olmak üzere diğer birçok faktör kan trigliserit seviyelerini etkiler.

Trigliserit seviyeleri için normal aralık nedir?

Sağlıklı yetişkinlerde açlık trigliserit düzeylerine ilişkin sınıflama aşağıdaki gibidir:

• Normal: 150 mg / dl'nin altında
• Sınırda Yüksek: 151–200 mg / dl
• Yüksek: 201-499 mg / dl
• Çok Yüksek: 500 mg / dl veya daha yüksek
  200 mg / dL'den yüksek seviyeler kalp krizi, inme ve ölüm riskindeki artışla ilişkilidir.

Trigliserit seviyeleri nasıl düşürülebilir?

Trigliserit seviyeleriniz yüksekse, bir sonraki adım doktorunuzun olası nedenleri kontrol etmesidir. Bazı ilaçlar, tiroid fonksiyon sorunları, kötü kontrol edilen diyabet, karaciğer veya böbrek hastalığı, trigliserit seviyelerinin normalden daha yüksek olmasına neden olabilir.
Trigliserit seviyelerini düşürmek için tedavide ilk adımlar, sağlıklı bir diyete uymak, normal sınırlar içinde  bir kiloya ulaşmak ve bunu korumak için  düzenli olarak aerobik egzersizi içerir.

Trigliserit seviyenizi düşürmek için diyetiniz:

• Yağ oranı düşük besinler
• Şekeri düşük besinler
• Basit karbonhidrat oranı düşük besiler (beyazlar, patates, makarna, ekmek)
• Alkol oranı düşük içecekler

Yüksek trigliseritleriniz ve düşük HDL veya yüksek LDL seviyeleriniz varsa, yaşam tarzı değişiklikleri yapmanın yanı sıra ilaç almanız gerekebilir. Trigliserit seviyeleriniz çok yüksek aralıkta (500 mg / dL'nin üzerinde) ise, diğer tıbbi problemler geliştirme riski altında olduğunuz için büyük olasılıkla ilaç almanız gerekecektir.

Gıdalar trigliserit seviyelerini nasıl etkiler?

Basit şeker içeren gıdalar yemek, yüksek trigliserit seviyelerine önemli ölçüde katkıda bulunur. Diyetinizdeki basit şekerleri sınırlamak için bu yönergeleri izleyin:

• Kola, meyve içecekleri, buzlu çay, limonata gibi içecekleri tüketmeyin. Çok tercih edilmemekle beraber en azından “şekersiz” veya “diyet” etiketli yapay tatlandırılmış içeceklerle değiştirin.
• Şekerlemeler, çikolatalar, şeker çubukları ve şekerli sakızları tüketmeyin.
• Tahıl, içecek veya yiyeceklere sofra şekeri ve kahverengi şeker eklemekten kaçının. Bunun yerine, yapay veya bitkisel bir tatlandırıcı kullanın veya hiçbir şey kullanmayın!
• Krep ve waffle’larda az şekerli şurupları deneyin.
• Meyve suları ve diğer meyve aromalı atıştırmalıklar yerine taze meyveyi tüketin
• Yiyecek seçerken, porsiyon başına 8 gramdan fazla şeker olmayanları seçin.
•  “Yağsız” etiketli tatlıların genellikle tam yağlı çeşitlerden daha fazla şeker ve aynı sayıda kalori içerdiğini unutmayın.
• Kurabiyeler, kekler, hamur işleri, turtalar, dondurma, dondurulmuş yoğurt, şerbet içeren tatlıları kesin.

Gıda etiketlerindeki içerik listesini okuyun ve ilk birkaç içerikte aşağıdaki kelimelerden (tüm basit şekerler) herhangi birini içeren yiyecekleri tüketmeyin:

• Sakkaroz
• Glikoz
• Fruktoz
• Mısır şurubu
• Maltoz
• Bal
• Şeker kamışı
• Yüksek fruktozlu mısır şurubu

Trigliseritleri azaltmanın diğer yolları:

Fazla kiloluysanız kilo verin. Porsiyon boyutlarını kontrol ederek her gün aldığınız kalori miktarını azaltın.
Az az, sık sık yemek yiyin ve öğün  atlamayın.
Gece geç saatlerde atıştırmalıklardan kaçının.
Düzenli fiziksel aktivitelere katılın.

Omega-3 yağlı asitler

Omega-3 yağ asitleri içeren gıdaların trigliseritleri düşürmede etkili olduğu bulunmuştur.

Diyetinize daha fazla omega-3 yağı almak için, haftada iki veya daha fazla öğün için yağlı balık tüketin. Yağlı balık örnekleri; uskumru, somon, sardalya, ton balığı, ringa balığı ve alabalıktır.

Soya gıdaları, kanola yağı, keten tohumu ve ceviz gibi bitki bazlı kaynaklardan da omega-3 alabilirsiniz.

İlaç Tedavisi

Diyet ve egzersiz her zaman yüksek trigliserit düzeylerini düşürmek için yeterli değildir. Bu durumda, ilaç almanız gerekebilir.

Statinler, yüksek trigliseritli hastalar için ilk basamak ilaçlardır. Bu ilaçlar kolesterol düşürücü özellikleriyle bilinmesine rağmen, trigliserit seviyelerini düşürmede de oldukça iyi çalışırlar. Ayrıca kalp krizi ve felç riskini de azaltırlar. 

Doktorunuzun reçete edebileceği birkaç ikinci basamak ilaç vardır. Biri omega-3 yağ asitleridir Doktorunuz her gün 2.000 mg (2 gram) ve 4.000 mg (4 gram) DHA + EPA (anahtar omega-3 yağ asitleri) almanızı önerebilir. 

Niasin bir vitamin olmakla beraber trigliserit seviyelerini düşürmek için kullanılır. Niasin büyük miktarda alındığında, bir ilaç gibi davranır. Hem trigliserit hem de LDL (kötü) kolesterol seviyelerini düşürmek için kullanılır. Niasin tedavisi HDL (iyi) kolesterol seviyelerini de yükseltebilir. Çalışmalar, niasinin tek başına kalp krizi, felç ve ölüm riskini azaltmaya yardımcı olduğunu göstermektedir. Bununla birlikte, statinlerle tedaviye niasin eklemenin kalp krizi, felç ve ölüm riski üzerinde daha büyük bir etkisi olduğunu gösteren verilere henüz sahip değiliz. 

ACCORD olarak bilinen yakın tarihli bir çalışmada araştırmacılar, trigliserit seviyelerini düşürmek için statin ve fenofibrik asit adı verilen bir ilaç alan diyabetli hastaları incelediler. ilaç yüksek trigliserit ve düşük HDL seviyeleri olan erkeklere fayda sağlamıştı.