Günlük hayatta mutla duymuşuzdur "Falancanın beyninde pıhtı atmış" ya da "Kanında pıhtılaşma olduğu için kan sulandırıcı alıyormuş" diye... Peki pıhtı nedir ve biz doktorlar pıhtıdan neden korkarız?
Pıhtı aslında normal vücut fonskiyonları için hayati öneme sahip olan pıhtılaşma dediğimiz bir işlemler dizisinin son ürünüdür. Tıbbı literatürde "trombus" denen bu ürün yaralanma durumunda damarda oluşan deliği tıkayarak kanamanın sonlanmasını sağlar. Bu pıhtılaşma sağlıklı bir şekilde olmazsa insanlar ufak darbelerle ciddi kanamalar yaşayıp hayatını kaybedebilir. Peki hayat için şart olan bu madde neden hayatı tehdit de ediyor. Eğer bir pıhtı, olmaması gereken bir yerde oluşup orada kan akımını keserse organın beslenmesini bozabilir. Yerine göre bu tablo felçle ya da kalp kriziyle ve ölümle sonlanabilir.
Vücudunuzun içinde, cildinizden uzakta derin toplardamarlar vardır. DVT esas olarak bacağınızda veya kalçanızda (alt ekstremite trombozu) olur fakat kolda ya da omuzda da (üst ekstremite trombozu) gelişebilir. Küçük pıhtılar bazen kendi başlarına çözülürler. Hareket etmeyen veya gitmeyen büyük pıhtılar damardaki kan akışını engelleyebilir. Ayrılırlarsa tehlikelidirler çünkü akciğere gidebilir. Bu şekilde kan akışını engelleyebilir ve akciğer dokusu öldüğü için kanı gerektiği gibi temizleyemez. Ayrıca diğer organlara zarar verebilir. Çünkü ciğerleriniz onlara yeterli oksijen sağlayamaz. Eğer pıhtı çok büyükse veya birden fazla varsa akciğer embolisi ölümcül olabilir.
Kalbinizin atardamarları plak adı verilen yağ ve kalsiyum içeren bir yapıyla darabilir. Eğer plağın yüzeyi hasar görürse plak üzerinde oluşan bir pıhtı, kalbe giden kan akışını kesebilir. Çabuk tedavi edilmezse, kalp kasınızın bir kısmı ölebilir. Kalp krizi genellikle göğsünüzde sıkışma ağrısına neden olur. Yaşlılar , şeker hastaları ve bazen kadınlar; nefes darlığı, sırt ağrısı veya yorgunluk gibi başka semptomlara sahip olabilir.
Bir pıhtı beyninin arterlerinden birinde kan akışını engellediğinde, beyninin o kısmı ölmeye başlar. Felcin belirtileri, yüzünüzde ve kollarınızdaki güç kaybı ve konuşma zorluğu, bilinç kaybı, dengesizlik olabilir. Felç geçirdiğini düşünüyorsanız, hızlı davranmalısınız. Vücudunuzun bir tarafını konuşmak veya kullanmakta kalıcı sorunlara neden olabilir. Ne kadar erken tedavi edilirse beyninizin iyileşme olasılığı o kadar artar.
Yaşlı insanların görme kayıplarının en yaygın nedenlerinden biridir. Retinanızdaki merkezi damardaki ya da daha küçük yan damarlarda kan akışını tıkayan bir pıhtı kanın normal akışını engeller.. Kan damardan dışarı sızar ve ödeme sebep olur. Bu glokom veya retina ayrılması gibi ciddi görme sorunlarına yol açabilir.