Acıbadem Taksim Hastanesi, İnönü Mahallesi, Nizamiye Cd. No:1-9, Şişli/İstanbul

Kan Basıncı ve Kalp Hızı Hakkında Yanlış Bilinenler

Tansiyon ve kalp atış hızı çoğu insanın zihninde yakın rollerdedir. Sonuçta bu iki hayati işaret genellikle doktorun ofisinde aynı anda ölçülür.

Ancak her biri kalp sağlığınızla ilgili farklı faktörleri ölçer. Kan basıncı, atardamarınızın duvarlarına doğru akan kanın kuvvetidir. Kalp atım hızı (yani nabız), kalbinizin her dakikadaki kasılıp gevşeme sayısıdır.

Ancak bu ikisiyle ilgili doğru bilinen bir takım yanlış yargılar var:

1. Tansiyon ve kalp atış hızı her zaman bağlantılıdır.

Yanlış: Tansiyon ve kalp atış hızınız sıklıkla yükselip düşebilir; yani değişkendir. Örneğin, tehlikeyle karşı karşıya kaldığınızda kan basıncınız ve nabzınız aynı anda yukarı çıkabilir. Ancak kalp atış hızınız artarsa bu otomatik olarak kan basıncınızın yükseleceği anlamına gelmez; ya da tam tersi...

Farklı yönlerde seyretmeleri bir hastalığa da işaret edebilir. Örneğin susuz kalıyorsanız, kanama yaşıyorsanız veya ciddi bir enfeksiyon geçiriyorsanız, kan basıncı tipik olarak düşer ve nabız artar.

2. Kan basıncı ve kalp atış hızının normali hep sabit bir değere sahiptir.

Yanlış: Kurallar var, ancak normal olan şey kişiden kişiye değişir.

En uygun kan basıncı tipik olarak 120 mm Hg sistolik - yani kalbinizin kasılıp kanı vücuda pompaladığı basınç - 80 mm Hg diyastolik - - kalbin gevşettiği basınç olarak tanımlanır. Dinlenme kalp atış hızınız için hedef dakikada 60 ile 100 atış arasındadır (BPM).

Kalp atış hızı ve kan basıncının kişiye göre değişebileceğini unutmayın. Sizin için normal olan değerleri öğrenmek için doktorunuzla birlikte çalışmanız gerekir.

3. Düşük nabız veya kan basıncı daima sorun olduğunu gösterir.

Yanlış: Bir kişi için sağlıklı olan, bir başkası için tehlike olduğunu gösterebilir. Örneğin sürekli spor yapan ve ölçüm esnasında oturan bir kişinin nabzı 50 hatta 40 civarında olabilir. Bu aslında kötü bir şey değildir.

Düşük tansiyon, özellikle yaşlı hastalarda ve kalp hastalığı olanlarda daha tehlikeli olabilir. Ama kontrollerde sağlık sorunu çıkmayanlarda kan basıncı değerinin düşük olması, kişi kendini iyi hissediyorsa problem değildir.

4. Yüksek tansiyon, yüksek bir kalp atış hızından daha tehlikelidir.

Doğru: Yine normal kabul edilenler değişkenlik gösterir. Ama kan basıncı yüksekliğinin felç ve kalp krizi riskini arttırdığına yönelik çok fazla kanıt vardır. Yüksek tansiyonun fiziksel etkileri, kan damarlarınız üzerinde olumsuz etkilere neden olur. Temel olarak, 115 mmHg sistolik üzerindeki her 20 mmHg artış için kalp krizi, felç, kalp yetmezliği veya kronik böbrek hastalığı riski iki katına çıkıyor.

Yüksek kalp atış hızı da bir tehlike işareti olabilir, ancak sebep-sonuç ilişkisi çok net değildir. Çalışmalar, istirahat esnasında kalp atım hızları daha yüksek olan kişilerin kalp problemleri ve erken kalp ölümü ihtimalinin daha yüksek olduğunu gösteriyor. Dinlenme hızının yüksek olmasının en yaygın nedeni düşük kondisyon, yani düzensiz yaşam stili...

5. Doğru ölçüm

Doğru: Dinlenme kalp atış hızınızı ve kan basıncınızı ölçmek için güvenilir ve tekrarlanabilir bir zaman aralığı seçin. İlaç almadan önce, sabahları ve akşam yemeği öncesi uygun zamanlardır. Egzersizlerden hemen sonra yapılan ölçümler hatalı sonuç verecektir.

Ölçüm sırasında bacak bacak üstüne atarsanız sistolik kan basıncınız 10 mm Hg yüksek çıkabilir. O yüzden arkaya yaslanmalı, en az 5 dakika beklemeli ve kan basıncını öyle ölçmelisiniz. Çoğu tansiyon aleti nabzınızı da ölçecektir. Ama atrial fibrilasyon durumunda bu yöntemin hassaslığı azalır. Bu durumda kalp hızını ölçmek için en iyi yöntem göğüs duvarından kalp atışlarını dinlemektir.